انواع روشهاي مطالعه

(PQ 4 R) روش پس ختام -1

اين روش يکي از مهمترين و معروف ترين روشهاي بهبود مطالعه و يادگيري است .نام اين روش همانند نام انگليسي آن.( متشکل از حروف اول شش مرحله آن است PQ 4R )

(Preview) مرحله پيش خواني

در اين مرحله کتاب يا مطلب بصورت اجمالي و مقدماتي مطالعه مي شود .از جمله موارد اين مرحله خواندن مقدمه يا توضيحات مقدماتي، هدف ها، تيترهاي اصلي و فرعي، جملات مقدماتي، توجه به تصاوير و خلاصه فصلها است .هدف دراين مرحله يافتن يک ديد کلي نسبت به کتاب و ارتباط دادن بخشهاي مختلف کتاب با يکديگر مي باشد .

(Question) مرحله سؤال کردن

پس از مطالعه اجمالي موضوعات و نکات اصلي ، به طرح سؤال در مورد آنها بپردازيد .يکي از راه هاي انجام اين کار اين است که عناوين را با استفاده از کلماتي مانند چرا، چگونه، چه کسي، چه چيزي و ... به سؤال تبديل کنيد .اين کار باعث افزايش دقت و تمرکز فکر و سرعت و سهولت يادگيري مي گردد .

(Reading) مرحله خواندن

در اين مرحله به خواندن دقيق و کامل مطالب کتاب بپردازيد .هدف از اين مرحله فهميدن کليات و جزئيات مطالب و نيز پاسخگويي به سؤالات طرح شده در مرحله قبل مي باشد .در مرحله خواندن براي فهم بهتر مطالب مي توان از کارهايي مثل يادداشت برداري ، علامت گذاري و خلاصه نويسي بهره جست .

(Reflect) مرحله تفکر سعي

کنيد با تفکر درباره مطالبي که مي خوانيد آنها را فهميده و به آنها معني دهيد .هدف از تفکر بسط معنايي است .ما با کمک بسط معنايي و شاخ و برگ دار کردن مطلب مطالعه شده آن را معني دار کرده و در نتيجه بهتر به خاطر مي سپاريم .براي اين منظور مي توانيد کارهاي زير را انجام دهيد :

- بين آنچه مي خوانيد با مطالبي که از قبل آموخته ايد ارتباط برقرار کنيد .

- نکات فرعي را به نکات اصلي پيوند دهيد .

- در صورت وجود تناقض، سعي در رفع آن نماييد .

- با استفاده از اطلاعات کسب شده مسائل طرح شده را جواب دهيد .

(Recite) مرحله از حفظ گفتن

در اين مرحله بايد از حفظ به يادآوري مطالب خوانده شده پرداخته و بار ديگر به سؤالاتي کهطرح شده بود پاسخ دهيد .در اينجا بايد مطالب آموخته شده را در قالب کلمات براي خود تکرار کرده، و در صورتي که برخي مطالب را به ياد نداشتيد، مجددا ًبه خواندن بپردازيد .مرحله از حفظ گفتن را در پايان هر بخش از کتاب يا متن انجام دهيد .

(Review) مرحله مرور کردن

اين مرحله ، که در واقع نوعي آزمون نيز مي باشد، در پايان هر فصل انجام مي گيرد .در اينجا به مرور موضوعات اصلي و نکات مهم و نيز ارتباط مفاهيم مختلف با يکديگر پرداخته و در صورت برخورد با موضوعات مورد اشکال، به متن اصلي يا مرجع مراجعه شود .يکي از راههاي کمک به اين مرحله پاسخگوئي به سئوالات و تمرينات پايان فصل است .اجراي اين مرحله مي تواند مقداري از اضطراب امتحان را کاهش دهد .

-2روش دقيق خواني

در اين روش بايد مطالب را کامل و دقيق ياد بگيريد و به صورتي سازمان يافته و منظم در ذهن نگهداري کنيد .

تکنيک هايي وجود دارند که مي توانند به روش دقيق خواني کمک کنند .اين تکنيک ها عبارتند از :

- خلاصه برداري :خلاصه برداري يعني يادداشت برداري از مفاهيم و موضوعات کليدي متن براي مطالعه مجدد و

يادآوري مطالب، بدون مراجعه به متن اصلي

- سازماندهي مطالب :سازما دهي، سرعت يادگيري را افزايش داده و بازيابي مطالب آموخته شده را آسان تر مي کند .

براي سازمان دهي مطالب بايد3بخش را از متن مورد مطالعه جدا نماييد.

الف (موضوع اصلي :موضوع محوري اي که تمام مطالب متن در پيرامون آ »تعريف مي شوند .

ب (نکات اصلي :خطوط و انديشه هاي اصلي و مهم که مجموعاً موضوع اصلي را مي سازند .

ج (نکات جزيي :اطلاعات جزئي تري که به صورت مثال، نمونه، عکس و تصوير مطرح مي شوند .

- علامت گذاري در متن :علامت گذاري شيوه هاي متعددي دارد، از جمله خط کشيدن زير عبارات مهم،

حاشيه نويسي و ...

در کنار روش هاي خوب و مناسب براي مطالعه، عوامل ديگري نيز در ميزان يادگيري مؤثرند .عواملي مانند انتخاب زمان و مکان مناسب براي مطالعه و همچنين جلوگيري از خيال پردازي هاي ذهن در هنگام مطالعه جهت ايجاد تمرکز لازم بر متن و در نتيجه افزايش ميزان يادگيري، بسيار حائز اهميت است